Kansrijke dragers
van het
landelijke gebied.
Mogelijk gemaakt door:
“Europees Landbouwfonds
voor plattelandsontwikkeling:
Europa investeert in zijn platteland”
Gebiedsomschrijving Drenthe
Drenthe behoort tot een van de provincies met zeer afwisselende landschapstypen.
Enerzijds het gevolg van ontginning en anderzijds door de invloed van de laatste twee ijstijden.
Het ooit besloten karakter van Drenthe werd tussen 1800 en begin 1900 drastisch gewijzigd.
Na de venen werden ook de heidegebieden ontgonnen.
De traditionele kleinschalige landbouw nam in snel tempo op de zandgronden af en er ontstonden
grotere bedrijven in de nieuwe ontginningsgebieden.
Fysische geografie
Het grootste deel van de provincie bevindt zich op het zogenoemde Drents Plateau.
Dit plateau, dat grotendeels boven NAP ligt is voornamelijk opgebouwd uit keileem.
Keileem is het slijpsel van grote keien (thans zwerfkeien) afgezet in de voorlaatste ijstijd,
het zogenaamde Weichselien.
Boven de keileemlaag ligt een laag dekzand die ontstaan is uit de laatste ijstijd.
Daarnaast zijn lokaal venen te vinden. Het Drents Plateau ligt tussen de tien en 15 meter
boven het NAP (normaal Amsterdams peil).
Het reliëf van Drenthe is gevormd door het landijs in de voorlaatste ijstijd.
Op veel plekken liet het ijs langgerekte ruggen in het landschap achter.
Een van de bekendste rug is de hondsrug die van Emmen tot aan stad Groningen loopt.
In enkele gevallen stuwde het ijs de grond op tot grote hoogten, de zogenaamde stuwwallen.
Een bekend voorbeeld is de Havelterberg.
Na de laatste ijstijd werd
het landschap “ingesleten” door beekjes en riviertjes.
Na de intreding van de mens in het Drentse landschap werd het relief beïnvloed
door opgehoogde bouwlanden en oude stuiflanden.
De bekendste oude bouwlanden zijn de essen in Drenthe. Vaak aan de rand of rondom brinkdorpen.
Drenthe staat bekend om zijn hunebedden bestaande uit zwerfstenen die zijn aangevoerd
in de voorlaatste ijstijd. Van de 53 die in Nederland voorkomen staan er 51 in Drenthe.
De overige twee staan in de provincie Groningen.
naar bovenzijde pagina
Het Drentse landschap
Het centrale gedeelte van de provincie is relatief hoog en de randen liggen lager.
Met uitzondering van de Hondsrug en andere zandruggen gaat het om een hoogteverschil van enkele meters.
Er is een duidelijk verschil in de landschappen van de hogere en lagere delen.
Eenvoudig gezegd kan men het verschil maken tussen zand en veengebieden.
Zandgebieden
Het centrale gedeelte van de provincie wordt voornamelijk gevormd door zandgebieden.
Op de zandgebieden is het esdorpenlandschap bepalend voor identiteit van het centrale gedeelte.
Het esdorpenlandschap is verder te verdelen in essen, heidevelden, groenlanden en beekdalen.
Een van de bekendste beekdalen is bijvoorbeeld de Drentse Aa.
Er bestaan grote verschillen in de soorten beplantingen in het landschap.
Op de hogere gedeelten, de esdorpen, essen is de zomereik dominerend.
Voorts zijn er verder boomsoorten te vinden die goed (van nature) gedijen.
Afhankelijk van de streek zijn naast zomereiken bijvoorbeeld essen, paardenkastanje, hulst,
berken, vlier en lindes te vinden. Op zandgebieden zoals de heidevelden zijn vliegdennen,
ruwe berk en brem aan te treffen. Deze soorten treft men aan op de schrale zandgronden.
In de lagere gedeelten, de beekdalen, is de bodem vochtiger en rijker.
Hier zijn dan de typische “beekdal” soorten aan te treffen.
Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld de inlandse vogelkers, meidoorn, zwarte els, sleedoorn,
lijsterbes, gelderse roos en hondsroos.
Sommige soorten komen daarentegen wel in beide gebieden voor. Met name geldt dit voor meidoorn,
lijsterbes, zomereik en hulst
Veengebieden
De lager gelegen delen langs de grenzen van de provincie vormen de veengronden.
De veengronden zijn vanaf de middeleeuwen langzaam ontgonnen voor de turfwinning.
Turf werd voornamelijk ontgonnen ten behoeve van brandstof.
Het landschap in de veengebieden wordt vooral gekenmerkt door rechte lijnen met veel sloten,
wijken en kanalen. Typerende zijn de lintbebouwing in veengebieden.
Lintdorpen zijn dorpen op oude dijken, op lang gestrekte zandruggen of langs kanalen.
Een van de bekendste lintdorpen is Stadskanaal.
naar bovenzijde pagina
voor
plattelandsontwikkeling:
Europa investeert
in zijn platteland”